Plastik Kirliliğini Birlikte Yenebiliriz

Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği 5 Haziran Dünya Çevre Günü için  plastiklerin yaşamdaki önemi ile atık plastiklerin etkilerine dair korkutucu sayılarla bilgi vererek plastik kirliliğini birlikte yenebiliriz çağrısı yaptı

İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği (SÜT-D) Başkanı Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu 5 Haziran 2025 Dünya Çevre Günü açıklamasında plastiklerin yaşamdaki önemini belirterek, plastiklerimizde petrol ve doğal gaz gizli; atık plastiklerle ilgili sayılar korkutucu vurgusuyla plastik kirliliğini birlikte yenebiliriz çağrısı yaptı.  

Rengârenk plastikler her yerde

SÜT-D Başkanı Prof.Dr. Filiz Karaosmanoğlu “Envai çeşit plastik ambalaj, çatal, kaşık, balon, bardak,bıçak, enjektör, pipet, poşet, tabak gibi tek kullanımlık ya da uzun ömürlü eşyalar olarak yaşamda her yerde, yeşil ve mavinin güzelliğinde rengârenk bizimle. Örneğin bahçe mobilyası, mutfak eşyası, oyuncak, terlik ve tıbbi cihazlarda plastik var. Hafiflik, dayanıklılık, hijyen, erişilebilirlik  gibi avantajlarıyla insana kolaylaştıcı çözümlerle hizmet eden plastikler ülkemizde artan sıra ile otomotiv, tekstil, tarım, beyaz eşya, inşaat ve ambalaj sektörlerinde tüketilmektedir” dedi. 

Atık plastikte neler gizli?

Kimya endüstrisinde polimerlerin keşfi ve çok sayıda plastik, kauçuk, fiber son ürünün insana sunulması devrimdir. Üretim ham maddeleri petrol ve doğal gazdır. Tek kullanımlık plastikler ile faydalı kullanım ömrünü tamamlamış plastikler atık olduğunda doğada sorun olmamalı,döngüsel ekonomide değer yaratacak ham madde olmalıdır. Çünkü atık plastikte petrol veya doğal gaz saklıdır. Diğer deyişle enerji gizlidir. Atık plastik adeta yer altındaki, deniz altındaki petrol ve doğal gaz gibidir. Petrol ve doğal gaz ithal eden ülkemiz için atık plastikler yerli ham maddemizdir. Ülkemizde giderek güçlenen, yatırımcı ilgisi yüksek atık sektörümüz var. Tesisler atık plastik bekliyor. Atık plastik iyi yönetilmezse insan, bitki, hayvan ve mikroorganizmaların sağlığı tehdit edilerek toprak, su, hava kirlenirken iklim değişikliğine ve biyoçeşitlilik kaybına neden olunur” bilgisini veren Prof. Karaosmanoğlu atık plastik ulusal servetimiz olmalıdır vurgusu yaptı.

Dünya Çevre Günü’nde korkutucu sayılar ve çözüm

Dr. Karaosmanoğlu “Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) öncülüğünde kutlanan Dünya Çevre Günü için bu yıl ev sahibi  Güney Kore Cumhuriyeti’nin Jeju Özel Özyönetim Eyaleti. Doğası harika, tek kullanımlık plastik depozito sistemini Güney Kore’de ilk kez tanıtan bu adada “2040 Plastik Sıfır Jeju” hedefi var.Jeju’da UNEP’in bildirdiği atık plastik korkutucu sayısal görünümü ve çözümler gündemde olacak.1950’den bugüne 9,3 milyar ton plastik üretilerek, yaklaşık 7 milyar ton atık çıktı. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) 2060 yılına kadar atık plastiklerin neredeyse üç katına çıkarak yılda bir milyar ton‘a ulaşacağına dikkat çekti.Tek kullanımlık su şişeleri, pipet, çatal-kaşık-bıçak, paket servis kapları, dondurucu poşetleri, ambalaj köpükleri büyük miktarda atık plastiğe neden olmaktadır.Göl, nehir, deniz, sokak, tarla, orman, çöplüklerde olan atık plastik çölde birikirken, deniz buzuna dahi girebiliyor. En yüksek dağ Everest ile en derin yer olan Mariana Çukuru’nda atık plastik bulundu. Mikroplastikler ekosistemi tahrip ederek, besin zincirine girip hayvan ve insan sağlığını tehdit ediyor. Deniz çöpünün yüzde 85’ten fazlası, en kalıcı ve zararlı kısmı plastik. Aslında plastik kirliliğini sonlandırmak için çözümleri biliyoruz. Çözüm pahalı ve zor değil. Araştırmalar plastik yaşam döngüsü yönetimi ile 2040 yılına kadar 4.5 trilyon dolar sosyal ve çevresel maliyette tasarruf sağlanabileceğini gösteriyor. Uluslararası iş birliği kritik önemli. UNEP Plastik Kirliliği Hükümetlerarası Müzakere Komitesi plastik kirliliği krizinin ciddiyetini başta liderlere anlatmak, paydaşları yönlendirmek ve yasal bağlayıcı küresel anlaşma ihtiyacı için ilerliyor“ hususlarına dikkat çekti. 

 Plastik kirliliğini birlikte yenebiliriz

Bu yıl Dünya Çevre Günü için iki ay öncesinden başlayarak plasik kirliliği hareketine katılım daveti yapılarak birlikte daha sağlıklı bir gelecek yaratabileceği söylemi milyonlarca insana ulaştırılıyor diyen Dr. Karaosmanoğlu bireylere öneride bulunarak tek kullanımlık plastik kullanımını en aza indirme gayretinde olalım. Atık plastikleri mutlaka ayrı toplayarak atık işleme sürecine girmesini sağlarken, canlılara, gezegenimize zararları önleyelim. Plastik kirliliğini birlikte yenebiliriz çağrısı yaparak Dünya Çevre Günü’müz kutlu, insan ve gezegeni mutlu olsun dedi.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

Haber Kaynağı : BEYAZ