SAS 2026 yılı öngörüleri: 2026'da Yapay Zekâya Gerçekçi Bakış

2025 yılının sonuna gelirken yapay zekâya yönelik küresel heyecan, her adımda artan şüphelerle karşı karşıya. Olağanüstü ilerlemeler ve başarıların yanında, olası bir yapay zekâ balonunun, enerji krizlerinin ve başarısız GenAI pilot projelerinin gölgesi büyüyor.  SAS uzmanları, 2026 yılının bu alanda büyük bir hesaplaşma yılı olacağını, yapay zeka dünyasının güç sahiplerinin yatırım geri dönüşünü sorgulamak ve etik ve ekonomik ikilemlerle doğrudan yüzleşmek gibi zor kararların eşiğinde kalacaklarını öngörüyor.

Bununla birlikte, geleceğe dair endişeler ne kadar gerçekçi olsa da tablo tamamen karamsar değil. SAS'ın düşünce liderleri, bu alanda ilerlemek için basit bir mesajın altını çiziyor: Yapay zekâ sağlayıcıları ve kurumsal kullanıcıların hesap verebilir olma zamanı geldi. Veri yönetiminin temellerini ve güvenilir yapay zekâyı benimsemek, bu teknolojinin olgunlaşarak insanlara fayda sağlamasının, kurumları güçlendirmesinin ve inovasyonu hızlandırmasının tek yolu.

 Yapay zeka harcamalarında büyük değişim yaklaşıyor.

 ChatGPT eklentileri ve vaatlerin ötesine geçemeyen uygulamalara harcanan milyarlarca doların ardından CFO’lar artık gerçek bir yatırım getirisi talep ediyor. Ancak çoğu üretken yapay zeka projesi bunu sağlayamıyor. Yapay zeka inovasyonunun her bütçeyi meşrulaştırdığı dönem sona erdi; yerini sorgulayıcı bir döneme bıraktı: sorgu başı maliyet, doğruluk oranları ve ölçülebilir iş sonuçları gibi sert kriterler öne çıkıyor. Altı ila 12 ay içinde somut tasarruf, gelir artışı veya verimlilik kazanımı gösteremeyen şirketlerin yapay zeka girişimleri rafa kaldırılacak ya da sağlayıcıları değiştirilecek.

-Manisha Khanna, Kıdemli Ürün Müdürü, Yapay Zeka ve Üretken Yapay Zeka

 CIO? Artık “Chief Integration Officer” demek daha doğru 

 2026 yılında, CIO'lar ajan yapay zekanın geleceğini düzenleme çağrısına cevap verecekler. Yapay zeka ajanları yaygınlaştıkça, CIO'ların rolü teknoloji sağlayıcıdan ekosistem entegratörüne dönüşecek: “Chief Integration Officer”. Yapay zeka yönetişimi, entegrasyonu ve fonksiyonlar arası liderlik, her CIO’nun gündemini şekillendirecek ve ajanların yön verdiği dünyada BT mimarisinin geleceğini belirleyecek.

Jay Upchurch, CIO 

Yeni iş arkadaşlarınızla tanışın: Ajan Yapay Zeka (Agentic AI)           

Yarım asırlık inovasyon, dayanıklılık ve büyümenin ardından, 2026 yılı yapay zeka ajanlarının artık birer araç olmaktan çıkıp takım arkadaşlarına dönüştüğü yeni bir dönemi başlatıyor. İşletmelerin; ajanların güvenilir işbirlikçiler olarak kendilerine verilen görevleri yerine getirdiği, bağlamları paylaştığı ve insanlarla birlikte sürekli öğrendiği karma insan-yapay zeka ekipleriyle çalışması bekleniyor.

-Udo Sglavo, Uygulamalı Yapay Zeka ve Modelleme Araştırma ve Geliştirme Başkan Yardımcısı

 Ajan Yapay Zeka (Agentic AI), kâr ve zarardan sorumlu tutulacak.

 2026 yılının sonuna kadar Fortune 500 şirketleri, çok adımlı müşteri etkileşimlerinin dörtte birinden fazlasını otonom olarak çözen ajan sistemleri hakkında rapor verecek. Bu ajanlar sadece tavsiye vermekle kalmayacak, işlemleri ölçülebilir gelir etkisiyle gerçekleştirecek. Bu durum, “Agent SRE” ve hatta “Chief Agent Officer” gibi yeni roller yaratacak.  Öte yandan, ilk büyük ‘ajan kesintisi’ manşetlere taşınacak; çünkü otonom sistemler gelir sağladığında, kesinti de doğrudan maliyet anlamına geliyor.

-Iain Brown, Kuzey Avrupa Yapay Zeka ve Veri Bilimi Başkanı

Çalışanları yapay zeka ile güçlendirmek, yapay zeka ile değiştirmeye üstün gelecek. 

 Kazanmak için mi oynarsınız, yoksa kaybetmemek için mi? 2026 yılında liderler iki zor seçenek arasında bir seçim yapmak zorunda kalacaklar: Ya yapay zekayı işleri ortadan kaldırmak için kullanacaklar, ya da yapay zekayı insanlara rekabet avantajı yaratma gücü vermek için kullanacaklar. Artık giderek daha net görülüyor ki yapay zekâ insanları güçlendirmeli, yerlerini almamalı. Şirketler, sürekli değişim içinde iş gücüne yatırım yapacak cesur ve ilham verici liderlere ihtiyaç duyacak.

-Bryan Harris, CTO

 Yapay zekâ enkazını kaldırma vakti            

Log4J açığının açık kaynak topluluğunu sarstığı günleri hatırlayın. 2026 yılında da yapay zekayı sorumlu bir şekilde ölçmeden entegre eden erken yapay zeka ürünleri açığa çıkacak. Bu tip ürünlerin kitleler arasında yaygınlaşmasıyla kusurlarının da ortaya çıkması, büyük bir güvenilirlik kaybına neden olacak.

-Luis Flynn, Uygulamalı Yapay Zeka, Açık Kaynak Yazılım ve ModelOPS Pazar Stratejisti

Güven ve inovasyon bir araya geliyor.

2026 yılında, yapay zekâ tartışması inovasyon mu, güven mi ekseninden çıkacak. Yapay zeka konusunda kamu düzenlemeleri tutarsız kalmaya devam ederken, kurumsal öz yönetişim, yapay zekanın işletmelerde sorumlu bir şekilde kullanılması için gerekli koruyucu önlemleri de içerecek şekilde genişleyecek. Bu alanda başarılı olan kuruluşlar sadece yapay zekayı ilk kullananlar değil; yönetişimin inovasyonu kısıtlayan bir unsurdan öte gerekli ve tamamlayıcı bir unsur olduğu gerçeğini kabul edenler olacak. 

-Reggie Townsend, Veri Etiği Uygulamaları Başkan Yardımcısı

Egemen ve hibrit yapay zeka mimarileri yükselişte.

Küresel şirketler veri, modeller ve altyapıları üzerinde kontrol sahibi olmak isteyecekler. Şirketlerin kendi yönetişim ve uyum sınırları içinde temel modelleri çalıştırdığı "kendi modelini getir" ve "egemen yapay zeka" yapılandırmaları, regülasyona tabi sektörler için varsayılan uygulamalar hale gelecek. Başka bir deyişle, bulut kalacak ama kontrol el değiştirecek.

-Marinela Profi, Global Agentic AI Strateji Lideri

Enerji kapasitesi, yapay zeka işbirlikçilerini taçlandıracak.

ABD veri merkezleri, 2027 yılına kadar faaliyetlerini sürdürmek için 29 gigawatt güce ihtiyaç duyacaklar. %90 kapasiteyle çalışan 5 gigawattlık bir veri merkezi, bir yılda 3 milyon 650 bin hanenin tükettiği kadar enerji harcar. Diğer küresel güçler her gün gigawattlarca güneş enerjisine yatırım yaparken, ABD güç kapasitesini mümkün olan en kısa sürede artırmazsa, 2026’da uluslararası sahnede yapay zekâ ve veri alanındaki işbirliği ve ilerleme gücünü kaybedecek.     

-Franklin Manchester, Global Sigorta Sektörü Danışmanı

Ajan yapay zeka olgunlaşıyor.

2026 yılında kendi başına hareket eden, karar veren ve uyum sağlayan sistemler pilot projelerden çıkarak kurumların işleyişinin ve müşteri hizmetlerinin merkezine yerleşecek. Doğru altyapı, yönetişim ve yetkinliklere yatırım yapanlar daha akıllı kararlar ve kesintisiz deneyimler elde edecek. Yatırım yapmayanlar ise hem performansta hem de müşteri beklentilerini karşılamada geride kalacak.

-Jennifer Chase, CMO

Kuantuma güven artacak.       

Teknolojinin 2030 yılına kadar erken aşama değerine ulaşacağına dair umutların artmasıyla birlikte, kuantum pazarı 2026 yılında önemli ölçüde hareketlenecek. Çoğu yatırımcı, donanım ve kuantum sonrası kriptografiden sıyrılıp yazılım ve uygulamalara daha fazla ağırlık vererek kapsamlarını genişletecek. Bu süreçte ‘kuantum mimarisi’ ifadesine dikkat edin: yazılım ve uygulama katmanları dâhil bir kuantum sisteminin tüm katmanlarını kapsayan yapı, gerçek dünyada kuantum değerini ortaya çıkaracak. Bu geleceğe ilerlemek için kurum içi uzmanlık işe alımlarında ciddi bir artış bekleniyor.

-Amy Stout, Kuantum Ürün Stratejisi Başkanı

Sentetik veriler, yapay zeka üstünlüğü için yeni bir savaş alanı haline gelecek.

Sentetik veri bir geçici çözüm değil, veri eksikliğine, gizlilik sınırlamaları ve uyum engellerine karşı stratejik bir araç olarak öne çıkıyor. 2026 yılında, şirketlerin yalnızca çok modlu gerçek dünya verileriyle değil, bunları ne kadar ikna edici şekilde üretebildikleriyle de rekabet ettiği bir veri yarışında öne çıkmaları bekleniyor. Kazananlar, sentetik gerçekçiliği ustaca kullanabilen ve deneysel yeteneklerden iş avantajını artıran temel yetkinliklere büyük ölçekte geçiş yapabilenler olacak.         

-Alyssa Farrell, Platform ve Yatay Çözümler Kıdemli Direktörü

İK'nın yeni iş gücü: insanlar + ajanlar 

2026 yılında İK liderleri sadece insanları yönetmekle kalmayacak, aynı zamanda yapay zeka ajanlarını da yönetecekler. Ajan yapay zeka günlük iş akışlarının bir parçası haline geldikçe, İK departmanı işe alım, performans ve insanlar ile dijital iş arkadaşları arasındaki işbirliği için yeni politikalar belirleyecek. İşgücü yönetiminin geleceği, insan ve makinenin birleşiminden oluşacak.

-Jenn Mann, CHRO

Yapay zekanın piyasa hesaplaşması: Kontrolsüz inovasyon, hesap verebilirlikle buluşuyor.  2026 yılı, yapay zekanın piyasadaki hesaplaşma döneminin başlangıcı olacak. Bu dönemde, abartılı beklentiler yönetişimle çatışacak ve yalnızca hesap verebilen inovasyonlar ayakta kalacak. Tutarlı yatırım getirisi ve şeffaf denetim talepleri, gösteriş amaçlı projeleri sonlandıracak ve disiplinli, temel unsurlara yeniden odaklanan, veri düzenleme, sağlam modelleme ve açıklanabilir yönetişime dayalı yatırımları ödüllendirecek. Abartılı teknolojiler ortadan kalkarken yerini ölçülebilir etki ve operasyonel titizlik için geliştirilmiş sorumlu yapay zeka alacak.

Yapay zeka heyecanı yerini yapay zeka hesap verebilirliğine bırakırken, geriye sadece iki soru kalıyor: Hesaplaşma ne kadar derin olacak ve yeniden doğuş ne zaman başlayacak?

-Stu Bradley, Dolandırıcılık ve Güvenlik İstihbaratı Kıdemli Başkan Yardımcısı        

Teknoloji, finansal hizmetler, sigorta, pazarlama, kamu yönetimi, yaşam bilimleri, sağlık hizmetleri ve daha birçok alanda 2026 yılına ilişkin tahminlerini blogs.sas.com/predictions adresinde bulabilirsiniz.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

Haber Kaynağı : BEYAZ